Taburculuk sonrasında bebeğimi nasıl beslemem gerekir?
Taburcu edilirken bebeğiniz uygun tartıda ise (10-90.persantil) ve anne sütü ile besleniyorsa, anne sütü ile beslenmeye devam edilmesi, eğer prematüre maması ile besleniyorsa miadına kadar prematüre maması ile beslenmesi, 40. haftaya ulaştıktan sonra ise standart mama ile beslenmesi uygundur. Taburcu edilirken tartısı düşük ise ve anne sütü ile besleniyorlarsa anne sütü destekleyicileri ile desteklenmesi, mama ile besleniyorsa 40-52. haftaya kadar prematüre maması veya özel taburculuk sonrası maması ile beslenmesi önerilmektedir.
Bebeğimi evde anne sütü ile besliyorum, yeterince besleyebiliyor muyum, nasıl anlarım?
İlk haftalarda bebeğinizin düzensiz beslendiğini düşünebilirsiniz; bazı bebekler ünitede olduğundan daha sık beslenmek isteyebilir. Her bebek farklıdır ve kendi ihtiyaçlarına göre beslenmelidir. Eğer sık beslerseniz ve her beslenmede bebeğinizin aldığını görüyorsanız, bebeğinizin beslenmesi yeterli olduğunda beslenmeyi durduracağını da görürsünüz.
Bebeğiniz acıkınca bazı belirtiler gösterir:
- Başını sağa sola çevirerek aranır,
- El ve ağız hareketleri yapar,
- Emme hareketleri yapar,
- Parmaklarını ve elini emer,
- Dokunulduğunda ağzını açar.
Bu acıkma hareketlerini iyi takip eder onu ağlamadan önce beslerseniz memeyi daha iyi kavramasını sağlarsınız. Ayrıca beslerken bebeğinizi dikkatle izlerseniz iyi emdiğinden ve yuttuğundan emin olabilirsiniz. Kibarca uyararak emme ve yutmayı hatırlatabilirsiniz. Prematüre bebekler yeterli beslendiklerinde 24 saatte en az 6-8 kez bezlerini ıslatırlar ve idrar renkleri soluktur. Kuvvetli bir koku olmaz ve düzenli barsak hareketleri olur. Tüm bebeklerin farklı dışkı karakteri vardır; ancak, yeterli beslenen bebeklerin dışkısı genellikle yumuşak, sarı ve pürtüklü kıvamdadır.
Bebeğiniz beslenme sonrası mutlu ve doymuş görünür ve düzenli bir şekilde kendi hızında büyür. Bol ıslak bezi varsa, büyüyorsa/kilo alıyorsa, bazı zamanlar uyanık ve tetikte ise bebeğinizin yeterli miktarda süt aldığından emin olabilirsiniz. Bebeğinizin almasını beklediğimiz tartı miktarı haftada 115-200 g arasındadır, ancak bu sadece genel bir yaklaşımdır ve farklı bebekler farklı hızlarda kilo alacaklardır. Taburculuktan sonraki ilk hafta içinde kontrole çağrılıp tartısı alınarak bebeğinizin yeterli tartı alıp almadığı belirlenirse, sahip olabileceğiniz kaygılar veya endişeler uzaklaşacaktır.
Evde bebeğimi ne sıklıkta, ne kadar süre beslemeliyim?
Beslenmelerin süresi ortalama 20-30 dakikadan uzun sürmemelidir. Daha uzun beslenme süreleri hem sizi hem de bebeğinizi yoracaktır. Büyüdükçe ve güçlendikçe, zamanla bu süreler kısalacaktır. İstedikçe besleme bebeğiniz için en iyi olanıdır.
İlk birkaç ay sonrasında birçok bebeği 3-4 saatte bir beslemek yeterli olacaktır.
Bazı bebekler gece de beslenmek ister, 6 ay civarı bu ihtiyaç gecede 1 beslenmeye kadar iner.
Bebeğim beslenmek istemiyorsa ne yapmam gerekir?
- Sabırlı olun ve denemeye devam edin.
- Bebeğinizin pozisyonunun iyi olduğundan emin olun.
- Son çare olarak fincan ya da biberon ile beslemeyi deneyin.
- Bebeğinize sütünüzü verebilmek için göğsünüzü sağmaya devam edin.
Evde de sütümü sağmalı mıyım?
Bu durum göğsünüzün dolgunluğuna ve bebeğinizin ne kadar iyi beslendiğine bağlıdır. Bebeğiniz iyi beslenene kadar sütünüzü sağmanız gerekebilir, çünkü bu yaklaşım süt üretiminin devam etmesine yardımcı olacaktır. İyi sütü olan annelerin bebekleri emmeyi daha kolay öğrenir. Eğer bebeğiniz iyi büyüyorsa, aç hissettiğinde beslemeyi deneyin ve istediği kadar besleyin. Bununla birlikte, süt sağımını her iki veya üç günde bir azaltmayı amaçlamalısınız.
Biberon ile beslenme ve mamalar ile ilgili neler bilmeliyim?
Anne sütü ile beslenme özellikle enfeksiyonlara karşı etkili koruma sağladığından prematüre bebekler için çok önemlidir. Bununla birlikte özellikle ileri derecede prematüre bebekler yani 32. gebelik haftasından önce doğan bebeklerde yeterli büyüme ve gelişme için anne sütünün kalori, protein ve mineral yönünden desteklenmesi gerekebilir. Bunun için anne sütüne ilaveten 2-3 öğün anne sütü destekleyicilerinin veya prematüre mamalarının kullanımı dolayısıyla biberonla beslenme gerekebilir. Bebeğiniz hastanede yatarken kullanılması önerilen mamalar, kullanıma hazır sıvı mamalar olup hazırlama esnasında mikroplarla bulaşma riski az olduğundan genellikle tercih edilmektedir. Toz mamalara göre daha pahalı olan bu mamaları doktorunuzun önerisine göre taburculuk sonrası kullanmaya devam edebilir ya da toz mamalara geçebilirsiniz.
Mamaların nasıl hazırlanacağı, uymanız gereken kurallar hakkında bebeğiniz taburcu edilmeden önce sağlık çalışanları tarafından çoğunlukla eğitim verilmektedir. Evde bu kurallara dikkat etmeniz ve temizlik kurallarına mutlaka uymanız çok önemlidir, çünkü uygun koşullarda hazırlanmayan mamalar ishale ve enfeksiyon hastalıklarına yol açabilir. Evde toz mamaları hazırlarken şu kuralları lütfen unutmayınız:
- Mamayı hazırlanmadan önce ellerinizi mutlaka yıkamalısınız.
- Hazırlanacak yer temiz olmalı ve mamayı her öğün taze hazırlanmalısınız.
- Kaynamış (100 derecede 10 dk) suyu doktorunuzun önerdiği miktarda biberona koyunuz ve su 60 dereceye kadar ılındıktan sonra, içine katılması gerekli miktarda mamayı kutudan çıkan kendi ölçeği ile ölçeğin üstünü sıvazlayarak ekleyiniz.
- Biberonun koruyucu kapağını kapatıp çalkalayınız ve biberon emziğinin ucuna elle temas etmeden steril bir şekilde takarak ılıtınız.Bileğinizin içine bir iki damla mama damlatarak ılıklık hissi duyarsanız mama uygun ısıdadır.
- Mamayı bebeğinize verirken başının hafif dik durumda olmasını sağlayınız.
- Beslenirken bazen ara verip nefes almasını sağlayınız, hava yutmaması açısından biberonu dik tutunuz, besleme esnasında emziğine temas etmemeye dikkat ediniz.
- Arta kalan mamayı atmalı ve bir sonraki beslenme için kesinlikle kullanmamalısınız.
- Hazırladığınız mamayı hiçbir zaman şişe ısıtıcıları veya termos içinde sıcak tutmamalısınız. Ev dışında iseniz sıcak suyu termosta tutup beslenme öncesi toz mama ile karıştırılmalısınız.
Bebeğim her emzirmeden sonra az miktarda kusuyor, bu normal mi?
Birçok bebek beslenme ya da emzirme sonrası bir miktar sütü çıkarır ve üç aydan küçük bebeklerin %80’i günde en az bir kere kusar. Fışkırır tarzda veya bol miktarda olmadıkça ve kilo alması normal ise önemli değildir. Eğer bu durumlar ortaya çıkıyorsa bebeğinizin reflüsü olabilir. Bu durum göğüs ağrısına benzer öğürme, tıkanma ya da karın ağrısı gibi semptomlara yol açabilir. Sessiz ve sakin bir ortamda acele etmeden emzirme, emzirme sonrası gaz çıkarma, biberonla beslenenlerde arada gaz çıkarılması ve emzik deliğini ayarlama, beslenme sonrası sert oyunlar oynamama, yatağın başının biraz yükseltilmesi faydalı olabilir. Ancak bebeğinizin başının altına direkt yükseltici bir nesne koymayın ve 12 aydan önce asla yastık kullanmayın. Bebeklerdeki reflü genellikle yaşamının ilk yılı içerisinde kaybolur ve sağlık çalışanları size bebeğinizi doğru besleme konusunda tavsiye verebilir.